An toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) là một trong những yếu tố nền tảng quyết định sự bền vững và uy tín của một doanh nghiệp. Trong đó, Huấn luyện An toàn Lao động đóng vai trò then chốt, là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất.
Tuy nhiên, vì nhiều lý do (chủ quan, thiếu thông tin hoặc muốn tiết kiệm chi phí), không ít doanh nghiệp đã lơ là, trì hoãn hoặc thực hiện một cách đối phó hoạt động huấn luyện này. Hành động đó không chỉ vi phạm nghiêm trọng quy định của pháp luật (Luật ATVSLĐ 2015, Nghị định 44/2016/NĐ-CP và các văn bản liên quan) mà còn dẫn đến những hậu quả khôn lường, ảnh hưởng trực tiếp đến người lao động và lợi ích kinh tế của doanh nghiệp.
Bài viết này sẽ đi sâu phân tích những lỗi thường gặp khi doanh nghiệp chưa thực hiện huấn luyện an toàn lao động, cùng với các hệ lụy nặng nề mà doanh nghiệp phải gánh chịu.
Nhóm lỗi 1: Vi phạm pháp luật và hậu quả tài chính
Lỗi đầu tiên và dễ dàng nhận thấy nhất khi doanh nghiệp bỏ qua hoặc làm sai quy định về huấn luyện ATVSLĐ chính là việc đối mặt với các hình thức xử lý của cơ quan nhà nước.
1. Phạt vi phạm hành chính nghiêm trọng
- Lỗi thường gặp: Không tổ chức huấn luyện ATVSLĐ cho người lao động thuộc các nhóm đối tượng theo quy định (Nhóm 1 đến Nhóm 6).
- Hậu quả: Doanh nghiệp sẽ bị phạt tiền theo quy định tại Nghị định 12/2022/NĐ-CP (trước đây là NĐ 28/2020/NĐ-CP), với mức phạt tăng lũy tiến theo số lượng người lao động vi phạm. Mức phạt có thể lên đến 50.000.000 VNĐ (đối với vi phạm từ 301 người lao động trở lên).
- Lỗi thường gặp: Thỏa thuận với tổ chức huấn luyện để nhận kết quả huấn luyện (chứng chỉ, thẻ an toàn) mà thực tế không huấn luyện.
- Hậu quả: Đây là hành vi gian lận, không chỉ bị phạt tiền nặng mà còn có thể bị đình chỉ hoạt động.
- Lỗi thường gặp: Sử dụng người lao động không được cấp thẻ an toàn theo quy định để làm công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động (Nhóm 3).
- Hậu quả: Mức phạt cao và tiềm ẩn rủi ro tai nạn cực lớn.
Nhóm lỗi 1: Vi phạm pháp luật và hậu quả tài chính
2. Gánh nặng chi phí bồi thường và xử lý sự cố
Việc không huấn luyện an toàn lao động dẫn đến nguy cơ tai nạn lao động tăng cao. Khi tai nạn xảy ra, doanh nghiệp phải gánh chịu các chi phí khổng lồ:
- Chi phí trực tiếp: Chi phí y tế, điều trị, phục hồi chức năng cho người lao động; chi phí bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động (theo quy định của Bộ luật Lao động và Luật ATVSLĐ); chi phí điều tra, xử lý tai nạn.
- Chi phí gián tiếp: Chi phí thuê người thay thế, thiệt hại tài sản, máy móc, nguyên vật liệu; chi phí xử lý pháp lý, kiện tụng.
3. Nguy cơ truy cứu trách nhiệm hình sự
Trong trường hợp tai nạn lao động đặc biệt nghiêm trọng (làm chết người, gây thương tích nặng cho nhiều người), người sử dụng lao động hoặc người chịu trách nhiệm về ATVSLĐ của doanh nghiệp có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Bộ luật Hình sự về Tội Vi phạm quy định về an toàn lao động.
Nhóm lỗi 2: Thiệt hại về con người và hiệu suất lao động
Đây là nhóm hậu quả nặng nề nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến “nguồn vốn” quan trọng nhất của doanh nghiệp.
1. Gia tăng tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp
- Thiếu Kiến thức: Người lao động (NLĐ) không được huấn luyện sẽ thiếu kiến thức cơ bản về các yếu tố nguy hiểm, có hại tại nơi làm việc (yếu tố vật lý, hóa chất, điện, áp lực, tiếng ồn…).
- Hành vi không an toàn: NLĐ thường xuyên mắc phải các lỗi chủ quan như:
- Không tuân thủ quy trình vận hành máy móc an toàn.
- Sử dụng sai hoặc không sử dụng trang thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE).
- Sơ suất, thiếu tập trung do không nhận thức được mức độ nguy hiểm của công việc.
- Hệ lụy: Tai nạn lao động (điện giật, ngã cao, máy móc cuốn, nổ…) và mắc các bệnh nghề nghiệp (bụi phổi, điếc nghề nghiệp…) gia tăng.
2. Giảm năng suất và gián đoạn sản xuất
Tai nạn xảy ra kéo theo một loạt các vấn đề làm gián đoạn chuỗi hoạt động của doanh nghiệp:
- Ngừng hoạt động: Khu vực xảy ra tai nạn bị phong tỏa để điều tra, gây đình trệ sản xuất.
- Ảnh hưởng tâm lý: Các nhân viên khác lo lắng, căng thẳng, mất tinh thần, dẫn đến giảm năng suất làm việc chung.
- Thiếu hụt nhân lực: Người lao động bị thương phải nghỉ việc, doanh nghiệp phải mất thời gian và chi phí để đào tạo người thay thế.
Nhóm lỗi 2: Thiệt hại về con người và hiệu suất lao động
3. Tăng chi phí đào tạo lại và tuyển dụng
Khi nhân sự nghỉ việc vì tai nạn hoặc sợ hãi môi trường làm việc không an toàn, doanh nghiệp phải liên tục tuyển dụng và đào tạo nhân viên mới. Chi phí và thời gian dành cho việc này là một khoản tổn thất không nhỏ, đặc biệt là đối với các công việc đòi hỏi kỹ năng cao.
Nhóm lỗi 3: Mất uy tín và thất bại trong quản lý
Việc không thực hiện huấn luyện an toàn lao động còn phản ánh sự thiếu chuyên nghiệp, yếu kém trong công tác quản lý và gây ra thiệt hại vô hình nhưng lâu dài.
1. Mất uy tín thương hiệu và khó khăn trong tuyển dụng
- Thiệt hại danh tiếng: Các sự cố tai nạn lao động nghiêm trọng thường được công luận và truyền thông chú ý, làm tổn hại nghiêm trọng đến hình ảnh và thương hiệu của doanh nghiệp.
- Khó khăn tuyển dụng: Người lao động có xu hướng tránh xa các doanh nghiệp có tiền sử tai nạn lao động, dẫn đến việc tuyển dụng nhân tài trở nên khó khăn hơn.
2. Thiếu văn hóa an toàn và nền tảng quản lý yếu kém
Huấn luyện ATVSLĐ là bước khởi đầu để xây dựng văn hóa an toàn tại nơi làm việc. Việc không huấn luyện cho thấy:
- Lãnh đạo thiếu cam kết: Lãnh đạo cấp cao không nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của ATVSLĐ (Nhóm 1).
- Hệ thống quản lý lỏng lẻo: Các cán bộ chuyên trách (Nhóm 2) không được trang bị nghiệp vụ đầy đủ để xây dựng, giám sát và duy trì các quy trình an toàn.
- Không kiểm soát được rủi ro: Doanh nghiệp không thể nhận diện, đánh giá và kiểm soát đầy đủ các yếu tố nguy hiểm, có hại trong môi trường lao động.
Nhóm lỗi 3: Mất uy tín và thất bại trong quản lý
3. Thất bại trong việc cạnh tranh quốc tế
Đối với các doanh nghiệp hoạt động trong chuỗi cung ứng toàn cầu hoặc sản xuất hàng xuất khẩu, việc đảm bảo ATVSLĐ là một trong những tiêu chuẩn bắt buộc (ví dụ: tiêu chuẩn ISO 45001, các tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội). Thiếu huấn luyện an toàn đồng nghĩa với việc không đạt chuẩn, mất cơ hội hợp tác và cạnh tranh với các đối thủ trên thị trường quốc tế.
Để khắc phục triệt để các lỗi và hậu quả trên, doanh nghiệp cần chủ động đưa việc huấn luyện ATVSLĐ vào chiến lược phát triển cốt lõi:
- Tuân thủ pháp luật: Tổ chức huấn luyện đầy đủ, đúng thời hạn (lần đầu và định kỳ) cho cả 06 nhóm đối tượng theo quy định tại Nghị định 44/2016/NĐ-CP và các văn bản sửa đổi, bổ sung.
- Chọn đơn vị uy tín: Hợp tác với các tổ chức được cấp phép hoạt động huấn luyện an toàn lao động để đảm bảo nội dung và chất lượng đào tạo theo đúng chương trình khung của Bộ LĐTBXH.
- Cá nhân hóa nội dung: Huấn luyện phải bám sát đặc thù sản xuất, máy móc, hóa chất và các yếu tố nguy hiểm riêng có của từng bộ phận, vị trí làm việc trong doanh nghiệp.
- Thực hành và Kiểm tra: Kết hợp lý thuyết với thực hành, diễn tập xử lý tình huống khẩn cấp, và thực hiện kiểm tra đánh giá để cấp Thẻ/Chứng nhận an toàn cho người lao động.
Đầu tư vào huấn luyện an toàn lao động là đầu tư vào con người, vào sự ổn định và phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Việc trì hoãn huấn luyện an toàn lao động đồng nghĩa với việc chấp nhận rủi ro pháp lý và đặt tính mạng, sức khỏe của nhân viên vào vòng nguy hiểm. Đừng để những lỗi cơ bản này làm tổn hại đến danh tiếng và tài chính của công ty bạn.
Đã đến lúc hành động chuyên nghiệp để bảo vệ tài sản quý giá nhất:!
Liên hệ ngay với An Toàn Nhân Viên để được tư vấn lộ trình đào tạo huấn luyện an toàn lao động đảm bảo tuân thủ 100% quy định pháp luật và xây dựng môi trường làm việc không rủi ro.
Thêm bình luận