Quan trắc môi trường lao động theo Nghị Định 44/2016/NĐ-CP

Quan trắc môi trường lao động là một trong những yêu cầu pháp lý quan trọng nhất nhằm đánh giá và kiểm soát các yếu tố nguy hại trong môi trường làm việc. Việc thực hiện quan trắc môi trường giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật, bảo vệ an toàn sức khỏe và tính mạng của người lao động trong quá trình làm việc. Bài viết này An Toàn Nhân Viên sẽ giúp làm rõ quan trắc môi trường lao động là gì, quy định về quan trắc môi trường làm việc để giúp doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan nhất.

1. Quan trắc môi trường lao động là gì?

Quan trắc môi trường lao động là hoạt động thu thập, phân tích và đánh giá các yếu tố nguy hiểm, có hại tại nơi làm việc

Hiểu đơn giản, quan trắc môi trường lao động là hoạt động thu thập, phân tích và đánh giá các yếu tố nguy hiểm, có hại tại nơi làm việc (như bụi, tiếng ồn, nhiệt độ, độ rung, hóa chất, vi sinh vật…) bằng các phương pháp đo lường chuyên môn. Mục tiêu chính của việc đo quan trắc môi trường là so sánh các kết quả đo đó có đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về vệ sinh lao động hiện hành hay không.

2. Tại sao phải quan trắc môi trường lao động?

Mọi doanh nghiệp sử dụng lao động đều bắt buộc phải thực hiện quan trắc môi trường vì những lý do then chốt sau:

• Bảo vệ sức khỏe người lao động: Phát hiện sớm các yếu tố nguy hiểm vượt ngưỡng cho phép, từ đó đưa ra các biện pháp kiểm soát và cải thiện kịp thời, ngăn ngừa bệnh nghề nghiệp đảm bảo an toàn môi trường làm việc cho người lao động.
• Đánh giá hiệu quả biện pháp an toàn: Kiểm tra xem các biện pháp kỹ thuật an toàn, vệ sinh lao động, trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân đã thực sự phát huy tác dụng hay chưa. 
• Cơ sở để khám sức khỏe: Cung cấp dữ liệu để tổ chức khám sức khỏe định kỳ, khám phát hiện bệnh nghề nghiệp cho người lao động.

3. Mục đích của quan trắc môi trường lao động

Mục đích của dịch vụ quan trắc môi trường là toàn diện, bao gồm:

• Tuân thủ pháp luật: Đáp ứng quy định về quan trắc môi trường lao động theo quy định của Bộ Y tế và Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội.
• Xây dựng hồ sơ quản lý: Thiết lập hồ sơ vệ sinh môi trường lao động đầy đủ, làm cơ sở để làm việc với các cơ quan quản lý nhà nước về lao động và y tế.
• Cải thiện điều kiện làm việc: Đề xuất các giải pháp kỹ thuật và tổ chức lao động nhằm loại bỏ hoặc giảm thiểu tối đa các yếu tố nguy hại.

4. Quy định pháp luật về quan trắc môi trường lao động

Hoạt động quan trắc môi trường lao động được quản lý chặt chẽ bởi các văn bản pháp luật chính sau:

• Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015: Quy định chung về trách nhiệm của người sử dụng lao động trong việc kiểm soát các yếu tố có hại.
• Nghị định 39/2016/NĐ-CP: Quy định chi tiết một số điều của Luật ATVSLĐ.
• Nghị định 44/2017/NĐ-CP: Quy định về hoạt động quan trắc môi trường lao động.
• Nghị định 12/2022/NĐ-CP: Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động.
• Thông tư 19/2016/TT-BYT: Hướng dẫn quản lý vệ sinh lao động, sức khỏe người lao động.

5. Đơn vị nào bắt buộc phải quan trắc môi trường lao động?

Hầu hết mọi cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ sử dụng lao động đều bắt buộc phải quan trắc môi trường lao động tại nơi làm việc, không phân biệt quy mô lớn hay nhỏ, ngành nghề sản xuất hay dịch vụ. Đặc biệt, các cơ sở có nguy cơ cao về bệnh nghề nghiệp (tiếp xúc với hóa chất, tiếng ồn, bụi, phóng xạ…) phải được kiểm tra nghiêm ngặt và tuân thủ đúng quy định về quan trắc môi trường lao động.

6. Không thực hiện quan trắc môi trường lao động bị xử phạt thế nào?

Nếu doanh nghiệp không thực hiện quan trắc môi trường đúng hạn hoặc không đầy đủ sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính rất nghiêm khắc theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP:

• Mức phạt có thể lên đến 20.000.000 VNĐ – 40.000.000 VNĐ đối với hành vi không tổ chức quan trắc môi trường lao động định kỳ theo quy định.
• Ngoài ra, nếu việc không quan trắc dẫn đến tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp, doanh nghiệp có thể phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại và các hình thức xử lý khác.

Xử phạt các hành vi vi phạm quan trắc môi trường lao động

7. Bao lâu phải thực hiện quan trắc môi trường lao động một lần?

Theo quy định về quan trắc môi trường lao động hiện hành (Nghị định 44/2017/NĐ-CP), doanh nghiệp phải thực hiện quan trắc môi trường định kỳ ít nhất 01 lần/năm.

Tuy nhiên, đối với các yếu tố nguy hiểm, có hại được phát hiện vượt quá giới hạn cho phép, doanh nghiệp phải lập tức thực hiện các biện pháp khắc phục và phải tiến hành đo quan trắc môi trường lại ngay sau khi hoàn thành việc cải thiện nhằm đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật để tránh bị xử phạt theo quy định.

8. Các yếu tố, chỉ tiêu cần quan trắc trong môi trường lao động

Hoạt động quan trắc môi trường lao động bao gồm những gì? Các chỉ tiêu cần đo kiểm rất đa dạng, bao gồm:

• Vật lý: Tiếng ồn, độ rung, nhiệt độ, độ ẩm, tốc độ gió, áp suất, ánh sáng, bức xạ (ion hóa, không ion hóa).
• Hóa học: Nồng độ các loại bụi (bụi toàn phần, bụi hô hấp, bụi silic), hơi khí độc (CO, CO2, SO2, Nox, dung môi hữu cơ, kim loại nặng…).
• Sinh học: Các yếu tố vi sinh vật, vi khuẩn, nấm mốc, côn trùng có hại.
• Ergonomics: Đánh giá yếu tố tâm sinh lý lao động, gánh nặng thể chất, tư thế làm việc không thuận tiện.

9. Quy trình thực hiện quan trắc môi trường lao động

quan trắc môi trường lao động chất lượng, uy tín thường bao gồm 5 bước cơ bản

Một quy trình thực hiện quan trắc môi trường chuyên nghiệp bởi tổ chức quan trắc môi trường lao động chất lượng, uy tín thường bao gồm 5 bước cơ bản như sau:

1. Khảo sát sơ bộ: Đầu tiên, đơn vị quan trắc tiến hành khảo sát cơ sở, thu thập các thông tin cơ bản như: về máy móc, quy trình công nghệ, số lượng người lao động để lập kế hoạch lấy mẫu chi tiết.
2. Lấy mẫu và đo đạc tại hiện trường: Tiến hành đo quan trắc môi trường tại các vị trí đã được xác định, đặc biệt là tại các vị trí tiếp xúc trực tiếp của người lao động.
3. Phân tích mẫu trong phòng thí nghiệm: Sau đó gửi các mẫu đã đo được về phòng thí nghiệm đạt chuẩn để phân tích nồng độ hóa chất, bụi, và các yếu tố khác.
4. Xử lý số liệu và lập báo cáo: Đơn vị so sánh kết quả với các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia hiện hành và lập báo cáo đầy đủ.
5. Tư vấn và khuyến nghị: Đưa ra các giải pháp kỹ thuật và tổ chức để doanh nghiệp cải thiện môi trường làm việc và kiểm soát các yếu tố vượt ngưỡng chưa đạt chuẩn.

10. Quy định về việc quản lý, lưu giữ kết quả quan trắc môi trường lao động

Doanh nghiệp có trách nhiệm quản lý và lưu giữ hồ sơ kết quả quan trắc môi trường lao động theo quy định về quan trắc môi trường lao động:

• Thời gian lưu giữ: Toàn bộ hồ sơ quan trắc, bao gồm biên bản lấy mẫu, phiếu kết quả phân tích và báo cáo tổng hợp phải được lưu giữ tại doanh nghiệp ít nhất 40 năm.
• Mục đích lưu giữ: Phục vụ công tác kiểm tra của cơ quan quản lý nhà nước (Sở LĐTBXH, Sở Y tế), và làm cơ sở đối chiếu khi khám bệnh nghề nghiệp cho người lao động.

11. Chi phí quan trắc môi trường lao động bao nhiêu? Báo giá mới nhất

Chi phí quan trắc môi trường lao động không có mức giá cố định mà phụ thuộc vào các yếu tố sau:

• Số lượng yếu tố cần đo: Càng nhiều yếu tố hóa chất, vật lý phức tạp, thì chi phí càng cao.
• Số lượng vị trí lấy mẫu: Quy mô sản xuất lớn, nhiều khu vực làm việc sẽ cần nhiều điểm đo.
• Mức độ phức tạp của phân tích: Phân tích các yếu tố đặc thù (phóng xạ, vi sinh…) có chi phí cao hơn.

Dưới đây là bảng báo giá quan trắc môi trường lao động chi tiết tại An Toàn Nhân Viên:

12. Đơn vị quan trắc môi trường lao động uy tín

Việc lựa chọn tổ chức quan trắc môi trường lao động​ có vai trò quyết định đến tính pháp lý và chất lượng của kết quả đo.

Tiêu chí đơn vị quan trắc môi trường lao động uy tín:

Một trung tâm quan trắc môi trường lao động được coi là uy tín khi đáp ứng các tiêu chí sau:

1. Được Bộ Y tế cấp giấy phép quan trắc môi trường lao động còn hiệu lực.
2. Sở hữu hệ thống phòng thí nghiệm đạt chuẩn ISO 17025.
3. Đội ngũ chuyên gia, kỹ thuật viên có kinh nghiệm, được đào tạo chuyên sâu.
4. Thiết bị đo đạc, lấy mẫu hiện đại, có hiệu chuẩn định kỳ.

Đơn vị quan trắc môi trường lao động uy tín hiện nay:

An Toàn Nhân Viên (antoannhanvien.com) là đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ quan trắc môi trường lao động uy tín tại Việt Nam

An Toàn Nhân Viên (antoannhanvien.com) là đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ quan trắc môi trường lao động uy tín tại Việt Nam, được nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất, xây dựng và dịch vụ tin tưởng lựa chọn.

Chúng tôi sở hữu:

• Đội ngũ kỹ sư, chuyên viên an toàn lao động giàu kinh nghiệm, được cấp chứng chỉ chuyên môn theo quy định.
• Trang thiết bị đo đạc hiện đại, đảm bảo kết quả quan trắc chính xác và nhanh chóng.
• Quy trình làm việc minh bạch, hỗ trợ doanh nghiệp từ khâu khảo sát – lấy mẫu – phân tích – lập báo cáo – tư vấn khắc phục.
• Báo cáo quan trắc đáp ứng chuẩn pháp lý của Bộ Y tế và Bộ Lao động – Thương binh & Xã hội, có giá trị sử dụng khi thanh kiểm tra.

Với phương châm “Đo chính xác – Báo cáo chuẩn – Tư vấn tận tâm”, An Toàn Nhân Viên cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc kiểm soát, cải thiện môi trường làm việc và bảo vệ sức khỏe người lao động.

Liên hệ ngay với An Toàn Nhân Viên qua website antoannhanvien.com để được tư vấn miễn phí và nhận báo giá dịch vụ quan trắc môi trường lao động chi tiết, phù hợp nhất với mô hình sản xuất của bạn.

13. Câu hỏi thường gặp về quan trắc môi trường lao động

Bao lâu phải quan trắc môi trường lao động một lần?

Theo quy định về quan trắc môi trường lao động (Nghị định 44/2017/NĐ-CP), doanh nghiệp bắt buộc phải thực hiện quan trắc môi trường định kỳ ít nhất 01 lần/năm. Việc kiểm tra thường niên này là yêu cầu pháp lý tối thiểu.

Có thể gộp nhiều khu vực để đo cùng lúc không?

Có thể gộp nhiều khu vực có cùng yếu tố nguy hiểm để đo quan trắc môi trường cùng lúc. Tuy nhiên, việc lấy mẫu phải đảm bảo tính đại diện cho các vị trí làm việc tiếp xúc trực tiếp và thường xuyên của người lao động.

Chi phí quan trắc có được tính vào chi phí hợp lệ của doanh nghiệp không?

Có. Chi phí cho hoạt động quan trắc môi trường lao động là chi phí bắt buộc theo luật, được tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh và được khấu trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

Báo cáo quan trắc gửi cho cơ quan nào?

Doanh nghiệp phải gửi Báo cáo quan trắc tổng hợp tới Sở Lao động – Thương binh và Xã hội và Sở Y tế (hoặc Trung tâm Y tế dự phòng) nơi cơ sở hoạt động, nhằm đáp ứng quy định về quan trắc môi trường làm việc.

Ai chịu trách nhiệm ký tên trên hồ sơ quan trắc?

Hồ sơ cần có chữ ký xác nhận của người đứng đầu tổ chức quan trắc môi trường lao động (đơn vị thực hiện đo kiểm) và phải được xác nhận bằng chữ ký của người sử dụng lao động tại doanh nghiệp.

Có bao nhiêu loại quan trắc môi trường?

Quan trắc môi trường lao động được phân loại theo ba nhóm yếu tố chính cần đo kiểm: yếu tố vật lý (nhiệt, tiếng ồn), yếu tố hóa học (bụi, hơi khí độc) và yếu tố sinh học tại nơi làm việc.

Hồ sơ quan trắc môi trường gồm những gì?

Hồ sơ đầy đủ bao gồm hợp đồng dịch vụ quan trắc môi trường, kế hoạch lấy mẫu, phiếu kết quả phân tích mẫu đã được kiểm nghiệm, và báo cáo quan trắc tổng hợp có xác nhận của các bên liên quan.

Giấy phép quan trắc môi trường lao động có thời hạn bao lâu?

Giấy phép quan trắc môi trường lao động là điều kiện pháp lý để đơn vị được phép hoạt động, do Bộ Y tế cấp, có thời hạn tối đa là 05 năm.

Quan trắc môi trường lao động bao gồm những gì?

Bao gồm việc đo quan trắc môi trường các yếu tố vật lý (tiếng ồn, nhiệt độ, ánh sáng), hóa học (bụi, hơi khí độc) và đánh giá các yếu tố Ergonomics (tư thế, gánh nặng thể chất) tại nơi làm việc.

Đừng để việc chậm trễ thực hiện quan trắc môi trường gây rủi ro sức khỏe cho người lao động và dẫn đến các khoản phạt nặng không đáng có.

Liên hệ ngay với An Toàn Nhân Viên để nhận giải pháp toàn diện, giúp doanh nghiệp bạn vượt trội:

1. Huấn luyện an toàn vệ sinh lao động: Tham gia các khóa đào tạo chuyên nghiệp, được dẫn dắt bởi chuyên gia giàu kinh nghiệm với phương pháp giảng dạy thực tiễn, giúp nâng cao ý thức và kỹ năng an toàn cho toàn bộ nhân sự trong quá trình làm việc.
2. Quan trắc môi trường: Sử dụng công nghệ đo đạc hiện đại, cung cấp kết quả chính xác, giúp bạn kiểm soát và cải thiện môi trường làm việc theo tiêu chuẩn cao nhất.

An Toàn Nhân Viên – Giải pháp toàn diện về an toàn và môi trường lao động.

MỌI THÔNG TIN XIN LIÊN HỆ

Số điện thoại : 0903009578

Email: info@antoannhanvien.com

Website: antoannhanvien.com

Địa chỉ:

• CN1: Lầu 5, 10 Phạm Văn Bạch, Phường Cầu Giấy, TP. Hà Nội
• CN2: Lầu 2, 10 Mai Chí Thọ, Phường An Khánh, TP. HCM
• CN3: Lầu 3, 62 Tố Hữu, Phường Vỹ Dạ, Thành Phố Huế